بام هایی سبز بر فراز تهران
در حدود 30 سال است که در کشورهای پیشرفته برای جلوگیری از اثرات مخرب آلودگی هوا، به مسئله ایجاد بام‌های زندگی یا همان بام‌های سبز توجه شده است.
تهران به لحاظ فضای سبز شهری فقیر محسوب می‌شود، اقلیمی نیمه خشك كه سرانه فضای سبز آن در حال حاضر 12.9 مترمربع است. پایتخت تهران انگار گم شده در هجوم در و دیوار. خالی مانده جای درختان كهن در ذهن تهرانی‌ها و هیچ عطری، شمیم روح نواز یاس‌ها را به مشام شهروندان نمی‌رساند. چاره چیست این فقر سبز را شاید فضای سبز عمودی! به گزارش خبرنگار«شهر»، در تهران به علت کمبود زمین و قیمت بالای آن، فضای سبز افقی بسیار هزینه‌بر و گران است و اکثر زمین‌ها هم توسط ساختمانها و خیابان‌ها اشغال شده اند، با تبدیل بام ساختمان به باغ، می‌توان طبیعت مورد نیاز شهر را به تهران بازگرداند. همچنین استفاده از جعبه های گیاهان دیوارهای خشك و خالی را چشم نواز می كند. مانند ساختمان مركزی سازمان پارك‌ها و فضای سبز شهر تهران واقع در میدان آرژانتین كه نگاهت را خیره می كند به خود و محو زیبایی گیاهانی می شوی كه چون لباسی زیبا این ساختمان را دربر گرفته‌اند.
فضای سبز عمودی؛ راهكاری مناسب
فضای سبز عمودی راهكاری است كه سازمان پارك ها و فضای سبز تهران به كار برده تا تهران دوباره رختی رنگارنگ از گلها و گیاهان بپوشد.
ساختمان ها،دیواره ها، بلوك های بتنی مناظری یكنواخت هستند، كه تنها سبب خستگی چشم شهروندان می شوند و بس. محدودیت های شهر تهران هم باعث شده كه نتوان در همه محلات فضای سبز تدارك دید. حالا فضای سبز عمودی راه حلی است كه شهرداری در پیش گرفته است.
فضای سبز عمودی، ایجاد و توسعه فضای سبز بر بدنه ساختمانها و فضاهای بلا استفاده واجد شرایط به لحاظ فنی و شهرسازی، سبز نمودن دیواره ها و بلوك های سنگی موجود در شهر و همچنین سبز كردن پشت بام هاست.
تا امروز تنها 10 ساختمان عمومی مانند ساختمان مركزی سازمان پارك‌ها و فضای سبز، ساختمان معاونت امور اجتماعی فرهنگی، ساختمان معاونت شهرسازی و ساختمان شورای شهر به عنوان پایلوت انتخاب شدند و 16 منطقه از 22 منطقه شهرداری تهران هم قرار است یك پروژه را در جهت ایجاد بام، دیوار و نمای سبز اجرا كنند.
پشت بام هایی كه سبزند
در حدود 30 سال است که در کشورهای پیشرفته برای جلوگیری از اثرات مخرب آلودگی هوا، به مسئله ایجاد بام‌های زندگی یا همان بام‌های سبز توجه شده است.
در 15 سال اخیر نیز به علت کشف مواد ترکیبی جدید و ساده‌شدن مراحل ساخت باغ بر روی بام‌های منازل مسکونی، تجاری و اداری، این کار به یک صنعت پر رونق و سودآور در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است که نمونه آن را می‌توان در صنعت باغ بام هلند، فرانسه و سوئیس مشاهده کرد.
«باغ بام»ها یا همان بام‌های سبز، علاوه بر نقش تصفیه‌کنندگی هوا، از پوسیده شدن و فساد عایق رطوبتی بام جلوگیری می‌کنند. بدین ترتیب نیاز به تعویض دوره‌ای عایق بام از بین می‌رود.
پوشش گیاهی فضای سبز عمودی
در فضای سبز عمودی از سه نوع پوشش گیاهی استفاده می‌شود روش سنتی یا فلاور باكس، گیاهان بالا رونده یا دیوار زنده. در سیستم متمركز به نام مقطع كم ارتفاع با ضخامت كم نیز شناخته می‌شود، فقط یك یا دو نوع گیاه با محیط كاشت كم عمق كاشته می شود و معمولا هم این سیستم برای زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد كه حداقل بار و وزن مدنظر باشد.
این نوع بام‌ها مثل چمن‌های نروژی، بر روی بام‌های مسطح و شیبدار احداث می شود و معمولا گیاهانی به عمق 40 تا 100 میلیمتر بر روی آن کاشته می‌شوند. ضمن اینکه مقدار بار نهایی بام تقریباً بین 50 تا 100 كیلوگرم بر متر مربع در حالت اشباع است.
در سیستم بام‌های گسترده كه به نام مقطع عمیق یا باغ بام نیز شناخته می‌شود، از انواع مختلفی از گیاهان تشکیل می‌شود و مشابه یك پارك طراحی می‌گردد.
برخی بام‌های سبز دارای درختان بزرگ و آبنماهایی می‌باشند كه این موضوع خود احتیاج به تقویت اساسی سازه دارد.
اما در روش فلاورباكس ، گیاه و محیط كاشت آن در جعبه‌های مخصوصی كه تمام یا بیشتر بام سبز را می پوشاند، نگهداری می شود و محیط كاشت یك لایه پیوسته بر روی بام سبز ایجاد می‌کند.
همچنین می توان از گیاهان رونده برای داشتن فضای سبز در منازل و ادرات استفاده كرد. گیاهان رونده بدون اینكه به مكان زیادی برای كاشت پیاز گیاه احتیاج داشته باشند به دیوارها می چسبند و نمای منازل را زیبا می كنند. به خصوص در مكان هایی كه معاتبر تنگ است و امكان كاشت درخت وجود ندارد این نوع گیاهان مفید هستند.
آبیاری فضای سبز عمودی
سیستم آبیاری در نظر گرفته شده در فضای سبز عمودی آبیاری قطره ای است . با آبیاری قطره ای نه تنها بار سنگینی بر شبكه آبرسانی شهر تهران وارد نمی شود، بلكه با این روش موجودیت فضاهای سبز این چنینی در صورت بروز بحران آب نیز دچار تهدید نمی شود.
البته برای اجرای این روش ساختمان ها باید مجهز به عایق های حرارتی،برودتی و صوتی باشند و بنابراین در مصرف انرژی هم از این طریق صرفه جویی خواهدشد.
احداث بام سبز
داشتن یک باغ بام سبزاز نظر فنی بسیار ساده و صد در صد هم عملی است. یک بام سبز، از گیاهان، گلها و مسیرهای گردشی ایجاد شده و به شما امکان گردش، تماشا و نظاره باغ و پرورش گیاهان دلخواهتان را می‌دهد.
این باغ از 3 قسمت تشکیل شده است:
1 - سقف ساختمان یا آن چیزی که هم‌اکنون بر بام همه ساختمانها وجود دارد و بر روی آن عایق ساختمان مثل ایزوگام یا هر عایق دیگر کشیده و احیانا روی آن موزاییک نیز شده است.
2 - «باغ بام»ها كه یک لایه محافظت کننده هستند و سقف و عایق رطوبتی را از لایه خاک و گیاهان جدا می‌کنند.
3 - خاک و کود و سیستم آبیاری باغ که هر کدام با دقت در محل خود قرار می‌گیرند.
موادی که در ساخت «باغ بام» استفاده می‌شود، دارای عمر بسیار طولانی هستند که این خصوصیت آن‌ها، باعث می‌شود نیازی به تعویض دوره‌ای نداشته باشند. این مواد بین 30 تا 50 سال ماندگاری دارند.
شهرداری با بخشودگی عوارض، تخفیف در صدور پروانه‌های ساختمانی و لحاظ کردن باغ بام در نقشه ساختمان ها می‌تواند در ایجاد چنین فضاهایی برفراز ساختمان‌های شهر نقش موثری ایفا کند باشد كه چهره خشن تهران لطیف تر شود.
روف گاردن | طراحی و اجرای بام سبز (مشاوره، طراحی و اجرا)